Gấu Andean Nam Mỹ là một trong những loài gấu được xếp vào nhóm có nguy cơ tuyệt chủng cao, mức độ nguy cấp chỉ xếp sau gấu trúc của Trung Quốc vì vấn đề săn bắt trái phép của những con người vụ lợi. Điểm nổi bật để phân biệt gấu trúc Andean với loài gấu khác đó là chúng khoác trên mình lớp áo lông màu đen với điểm nhấn lớp lông màu be đặc trưng ngang mặt và phần cổ trông vô cùng ấn tượng. Tính tình của chúng khá giống với loài gấu trúc của Trung Quốc, thường nhút nhát, ngại người lạ nhưng lúc gặp nguy hiểm thì sẽ thể hiện ngay bản lĩnh phòng vệ mạnh mẽ đặc trưng của loài gấu.
Mục lục
Thông tin cơ bản và đặc điểm của gấu trúc Andean
Gấu trúc Andean là loài có kích thước trung bình ở khu vực Nam Mỹ. Con đực trưởng thành có chiều cao từ 1,5 đến 2 m và cân nặng có thể lên tới 200 kg. Con cái nặng khoảng 82 kg. Gấu có lớp lông dày, bộ lông có thể có màu đen, nâu hoặc đỏ. Chúng có một vòng tròn màu kem quanh mắt trông giống như kính mắt. Phần lông trắng kéo dài đến tận cổ họng và phần ngực của chúng có một loại hoa văn đặc biệt. Gấu Andean có một cái đuôi ngắn khoảng 7 cm, ẩn dưới lớp lông dày.
- Tên thường gọi: Gấu trúc Andean.
- Tên khoa học: Tremarctos ornatus.
- Lớp: Động vật có vú.
- Phân bố: Khu vực Nam Mỹ (phía tây Venezuela, Ecuador, Peru, phía tây Bolivia và Panama).
- Tuổi thọ:Trong tự nhiên, gấu trúc sống trung bình 25 năm. Còn trong điều kiện nuôi nhốt, chúng sống được khoảng 25 năm.
- Kích thước: Chiều cao khoảng 1,8 m.
- Cân nặng: Khối lượng khoảng 110 kg.
- Tình trạng: Đang bị đe dọa.
Vị trí phân bố chủ yếu
Gấu trúc Andean là loài gấu duy nhất còn tồn tại ở Nam Mỹ. Chúng phân bố chủ yếu ở dãy núi Andes của Nam Mỹ bao gồm khu vực phía tây Venezuela, Ecuador, Peru và Bolivia. Ngoài ra chúng còn được tìm thấy ở biên giới của hoang mạc ven biển Thái Bình Dương và dãy núi Andean phía tây Peru.
Một số báo cáo lịch sử về sự xuất hiện của nó ở Panama và miền bắc Argentina. Gấu trúc Andean có thể sống ở nhiều môi trường khác nhau bao gồm rừng nhiệt đới, rừng mưa nhiệt đới, núi và đồng cỏ có độ ẩm cao. Chúng di chuyển đến các môi trường sống khác nhau tùy theo sự phát triển theo mùa của thực vật.
Gấu sống ở độ cao từ 475 đến 3658 m so với mực nước biển. Ít nhất 5% môi trường sống ban đầu của chúng trong rừng Andean vẫn còn tồn tại. Ngày nay, ước tính cho thấy có ít nhất hơn 3000 con gấu Andean trưởng thành trong tự nhiên.
Các tập tính của gấu trúc Andean
Gấu trúc Andean chủ yếu hoạt động về đêm, chúng dành cả ngày nghỉ ngơi dưới thảm thực vật hoặc trên các tán cây và ban đêm thì tìm kiếm thức ăn. Nhút nhát và khá đơn độc, gấu trúc Andean có xu hướng trốn tránh khỏi con người và những con gấu khác bằng cách leo lên cây cao. Chúng cố gắng tránh đối đầu nhưng sẽ tấn công lại nếu cảm thấy bị đe dọa hoặc đó là con đang mang thai thì chúng sẽ trở nên nguy hiểm. Con mẹ có thể tấn công những kẻ săn trộm với mức độ ác liệt, nhưng chưa có trường hợp tử vong nào được thông báo bởi các quốc gia Nam Mỹ.
Gấu thường tụ tập ở những nơi có nguồn thức ăn dồi dào. Và không có tập tính ngủ đông bởi lượng thức ăn luôn có sẵn quanh năm. Gấu Andean thường di cư theo mùa đến các môi trường sống khác. Thường đó là những nơi có nguồn thức ăn dồi dào và phong phú.
Mùa sinh sản
Gấu trúc Andean đạt đến độ tuổi sinh sản sau 4 đến 6 năm. Điều này tương đồng ở cả con đực và con cái. Sinh sản có thể xảy ra bất cứ khi nào trong năm. Thế nhưng, các đỉnh sinh sản trong mùa mưa rơi vào giữa tháng Tư và tháng Sáu. Chúng sinh sản mỗi năm một lần. Thời gian mang thai kéo dài từ 160 đến 255 ngày. Gấu con được sinh ra với trong lượng khoảng 300g và có đôi mắt nhắm tịt. Chúng mở mắt khi được một tháng tuổi. Gấu con có khả năng bẩm sinh để leo trèo lên cây hay núi đá hoặc vách đá từ khi mới sinh. Đó là do mẹ của chúng rất thất thường trong việc dạy con leo trèo tới những chỗ cao có nhiều thức ăn bổ dưỡng.
Thức ăn của gấu trúc Andean
Gấu trúc Andean là loài động vật ăn tạp. Chế độ ăn của chúng bao gồm nhiều loại thực vật và trái cây hơn bất kì loài gấu nào khác. Chỉ có khoảng 5% khẩu phần ăn của loài gấu này có chứa thịt.
Chúng thường ăn trái cây, quả mọng, cây xương rồng, tre. Ngoài ra còn ăn các loại thực vật họ dứa, hoa lan, ngô, mía và mật ong. Con mồi của gấu bao gồm gia súc, động vật có vú nhỏ, động vật gặm nhấm và xác thối.
Tuổi thọ trung bình
Trong tự nhiên, gấu trúc sống trung bình 25 năm. Còn trong điều kiện nuôi nhốt, chúng sống được khoảng 25 năm. Tuổi thọ được ghi nhận dài nhất của một con gấu tại Vườn thú Quốc gia ở Washington DC là 36 năm 8 tháng.
Những nguy cơ đe dọa đến gấu trúc
Gấu trúc bị con người săn đuổi chủ yếu bởi vì chúng được cho là loài ăn thịt gia súc. Đôi khi chúng bị săn bắt để phục vụ cho y học và các nghi lễ. Các bộ phận trên cơ thể chúng được bán cho các thị trường châu Á. Nó được sử dụng để làm thuốc cổ truyền. Chính những điều này đã khiến cho gấu Andes đối diện với nguy cơ tuyệt chủng.