Ốm nghén là triệu chứng thông thường mà hầu hết phụ nữ khi mang thai đều gặp phải. Các triệu chứng phổ biến của ốm nghén bao gồm đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và nôn, một số người bị nôn đến mức không dám ăn uống. Ốm nghén thường xuất hiện sau khi thức dậy vào buổi sáng và sau bữa ăn. Mức độ ốm nghén ở mỗi bà bầu rất khác nhau, có người ốm nghén nặng, có người chỉ nghén trong thời gian ngắn.
Khi mang thai, chị em cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, ăn nhiều thức ăn dễ tiêu hóa, chia thành nhiều bữa, ăn nhiều rau xanh, quả chín, đậu đỗ, sữa. Tránh ăn đồ cay, nóng, rượu bia, cà phê, mỡ động vật, đồ chiên rán, nhiều gia vị có thể gây nôn. Hãy nghỉ ngơi hợp lý, tinh thần sảng khoái và tránh lo sợ, buồn phiền. Nếu nôn quá nhiều dẫn đến sụt cân, mất nước và mất cân bằng điện giải… thì cần đến bệnh viện.
Mục lục
Nghén là triệu chứng hầu hết bà bầu gặp phải
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Hải, nguyên Viện trưởng Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết ốm nghén dẫn đến đau đầu chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và nôn. Nghén thường xảy ra vào buổi sáng sau khi thức dậy và sau mỗi bữa ăn. Thông thường, ốm nghén chỉ xảy ra trong 12 tuần đầu mang thai nhưng cũng người nghén trong suốt cả thai kỳ. Mức độ nghén ở mỗi bà bầu cũng khác nhau.
Theo bác sĩ Hải, mẹ bầu nên ăn ít thực phẩm và chia thành nhiều bữa trong ngày. Tránh xa các loại thực phẩm kích thích dạ dày như: chất béo, đồ chiên, đồ có mùi khó chịu. Ăn uống những thực phẩm có chứa gừng cũng giảm được chứng nôn ói. Mẹ bầu nên uống nhiều nước, tập thể dục đều đặn, duy trì chế độ nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế lo âu, trầm cảm, mất ngủ…
Vì sao bà bầu bị ốm nghén?
Hormone HCG tăng
Hormone HCG (Human chorionic gonadotropin) là nguyên nhân chính gây ra chứng ốm nghén ở bà bầu. Khi mang thai, nồng độ HCG trong cơ thể người mẹ sẽ tăng lên gấp đôi, dẫn đến chứng buồn nôn, nôn ói trầm trọng. Mức độ HCG cao hay thấp còn là dấu hiệu nhận biết tuổi thai và các vấn đề sức khỏe liên quan đến thai nhi.
Khứu giác của bà bầu nhạy cảm hơn
Rất nhiều phụ nữ chia sẻ rằng khi mang thai khứu giác của họ trở lên khó tính hơn, mỗi khi ngửi thấy mùi hương mạnh hoặc những mùi lạ như: nước hoa, khói thuốc lá, xăng dầu, thực phẩm… đều có thể khiến họ cảm thấy buồn nôn. Theo các nhà nghiên cứu, có một mối liên hệ giữa khứu giác với hormone estrogen ở nữ giới. Khi mức độ estrogen tăng lên trong 3 tháng đầu thai kỳ, khứu giác sẽ dễ bị ảnh hưởng bởi các mùi lạ hơn và điều này giải thích rằng tại sao chị em bầu lại hay nôn ói khi ngửi mùi lạ.
Thay đổi hệ tiêu hóa
Những thay đổi trong hệ tiêu hóa khi mang thai có thể làm nặng hơn triệu chứng ốm nghén. Trong thời gian đầu mang thai, mức độ progesterone tăng lên đáng kể, tác động lên tử cung để hỗ trợ phôi thai phát triển. Bên cạnh đó, progesterone còn tác động lên dạ dày, ruột và thực quản… gây ra chứng chậm tiêu hóa, tích tụ thức ăn trong dạ dày dẫn đến khó chịu, buồn nôn, nôn ói.
Gợi ý những thực phẩm khi bà bầu ốm nghén
Đồ uống
Nước mía: mía tím 300g, gừng tươi 5g. Mía tím nướng cho nóng, bỏ vỏ ép lấy nước. Gừng giã nhỏ cho vào nước mía quấy đều, chắt lấy nước bỏ bã chia 3 lần uống trong ngày, trước khi ăn 30 phút. Cần uống liền 3-5 ngày.
Nước ô mai: ô mai 20 quả, gừng tươi 5g, đường đỏ 30g. Cho tất cả vào nồi, thêm 400ml nước đun sôi kỹ chắt lấy nước thuốc đặc, chia 3 lần uống trong ngày trước khi ăn 20 phút. Cần uống liền 3-5 ngày.
Đồ ăn
Canh sấu: sấu 5 quả (50g), sườn lợn 200g, bí xanh 100g. Bột gia vị vừa đủ. Sấu cạo vỏ rửa sạch. Sườn lợn rửa sạch chặt miếng ướp gia vị xào chín. Cùng cho vào nồi thêm nước vừa đủ đun sôi kỹ. Bí xanh bỏ vỏ rửa sạch, thái miếng. Khi sườn đã nhừ cho bí xanh vào đun sôi lại là được. Trước khi ăn dầm nát sấu, ăn ngày hai lần lúc đói hoặc ăn với cơm. Cần ăn liền 3 ngày
Me, sấu ngâm gừng: quả me 200g, quả sấu 200g, gừng 10g, đường trắng 30g. Quả me, quả sấu cạo bỏ vỏ ngoài đem đồ chín, quả me bóc bỏ vỏ cứng. Gừng giã nhỏ trộn với đường, cho vào cùng quả me, sấu trộn đều, đường tan hết là được.
Canh me: cá trắm cỏ 300g, me, cà chua, rau cải trắng 100g, dầu ăn, bột ngọt, gia vị vừa đủ. Cá rửa sạch, bổ đôi ướp bột gia vị trong 20 phút. Quả me cạo vỏ ngoài, cà chua rửa sạch thái miếng, rau cải trắng rửa sạch thái nhỏ. Cho cá, cà chua, dầu ăn vào nồi xào, cho cà chua vào xào tiếp, dầm nát cà chua, đổ nước vừa đủ đun sôi thả quả me vào, đun tiếp khi quả me chín thì cho rau cải trắng vào đảo đều, canh sôi lại cho bột ngọt là được. Ăn ngày một lần lúc đói, cần ăn liền 3 – 5 ngày.